اموزش سنگنوردی 1

طناب کوهنوردی
انوع طناب

طناب یکی از مهمترین وسایل کوهنوردی است و در واقع محافظت از جان سنگنوردان را برعهده دارد. طناب ها باید مورد تأیید اتحادیه جهانی انجمن های کوهنوردی قرار گیرند.
در سنگنوردی طناب های با قطرهای مختلف کاربرد خاص و متفاوتی دارد. طناب ها از نظر نوع ساخت به دو دسته قابل کشش و غیر قابل کشش تقسیم می شوند. تمام طناب هایی که با آن ها عمل صعود از سنگ را انجام می دهیم باید از نوع قابل کشش باشد.

ساختمان طناب 

طناب ها از 2 بخش تشکیل شده اند
• هسته
• روکش یا غلاف
هسته : بخش اصلی طناب است و به دلیل ساختار خود مسؤول ویژگی کشش پذیری طناب است. به طور مثال در یک طناب 11 میلی متری، هسته از حدود 55000 نخ باریک و بلند از جنس پرلون تشکیل شده است. این 55000 نخ در دسته های جداگانه در کنار هم قرار گرفته و هسته را تشکیل داده اند. با یک محاسبه معلوم می شود که در یک طناب 11 م م با طول 50 متر ، 2750 کیلومتر نخ باریک به کار رفته است.
روکش یا غلاف : به دور هسته بافته شده و آن را خراش و دیگر عوامل خارجی محفوظ نگاه می دارد. این غلاف محافظ از جنس پلی آمید ساخته شده است. روکش یک طناب از حدود 3000 نخ باریک تشکیل شده است. چنانچه روکش طناب آسیب ببیند هسته که به رنگ سفید است آشکار شده و این امر هشدار واضحی است برای تعویض طناب. 

انواع طناب از نظر نوع کاربری

طناب با کاربردهای گوناگون ساخته می شوند. به هنگام خرید باید با مطالعه دفترچه راهنمای همراه طناب، به کاربری آن دقت کرد. معمولاً طول طناب ها بین 50 تا 60 متر است. تک طناب یا single Rope این رده از طناب ها به صورت تک رشته بوده و توانایی مهار سقوط را دارا هستند . این نوع طناب ها در صعودهای سرطناب استفاده می شود. اندازه هایی که معمولاً در صعودها استفاده می شود عبارت است از : 8/9،2/10، 5/10، 11 نیم طناب یا طناب دوبله Double Rope: از این طناب به صورت دو رشته برای صعودهای دو طنابه استفاده می شود. هر رشته را می توان داخل یک کارابین انداخت. طناب دوقلو Twiss Rope: در صورت استفاده از این طناب در صعود حتماً باید هر دو رشته را داخل یک کاربین انداخت.

کاربرد طناب های قطره های مختلف 

• 3 م م : بند چکش، بند حمایت ابزار (مانند : صفحه ترمز ، هشت فرود ، یومار) • 5 م م : حلقه طنابچه‌، طنابچه مخصوص گره پروسیک، پله رکاب • 7 م م : برای صعود و فرود ( به این نوع طناب ها، نیم طناب هم گفته می شود) استفاده در صعودهای دشوار به صورت دولا (روش 2 طنابه) • 8/9، 2/10 ، 5/10، 11 م م : برای حمایت در صعود سر طناب جدول مقاومت طناب در برابر فشار (توجه کنید که بسیاری از طناب ها مقاومتی بیشتر از آنچه در این جدول وجود دارد، دارند)

حفاظت از طناب

مهمترین مواردی که باید در حفاظت از طناب ها به کار رود عبارت است از : • قراردادن طناب داخل یک کیسه در بسته پارچه ای ( پارچه ای که هوا از منافذ آن عبور کند) و دور از گرد و خاک، نگهداری این کیسه در جای خشک. • محافظت از تابش طولانی مدت نور خورشید به آن . • قرارندادن طناب در لبه تیز سنگ ها و خودداری از گذاشتن پا به روی آن. • عدم شست و شوی طناب با مواد شیمیایی . در صورت آلوده شدن آن به مواد روغنی آلاینده و در صورت ؟؟ شستشو ، فقط با آب سرد آن را بشویید و در مجاورت باد، در سایه و دور از حرارت مستقیم قرار دهید تا کاملاً خشک شود. اگر محلول شست و شوی اختصاصی طناب که کارخانه سازنده توصیه نموده است موجود بود، از آن استفاده نمایید. • طناب خود را به کسی قرض ندهید • برای طناب خود یک دفترچه درست کنید و کارهایی که با آن انجام داده اید را در دفترچه یادداشت کنید. • از طناب خود جز برای کوهنورید استفاده دیگری نکنید • هنگام نگهداری از طناب آن را زیر لوازم دیگر قرار ندهید • قبل از استفاده از طناب ها، آن ها را به دقت بازبینی کنید و از اطمینان از سالم بودن، از آن ها استفاده نمایید. • در صورت زدگی طناب ، حتماً ضمن علامت گذاری و یا جداکردن آن از دیگر طناب های سالم، دیگر کاربران را نیز با خبر سازید. • بسته به نوع استفاده و کاربری، هر طناب عمر مفیدی دارد که بعد از آن بایدکنار گذاشته شود. نهایت این عمر 5 تا 6 سال است و حتی اگر از طناب استفاه نکرده اید. بعد از این مدت باید آن را دور بیاندازید! کلیه ابزار نایلونی برای خود عمر مفیدی دارند و طناب هم از این قاعده مستثنی نیست 3 تا 4 سال حداکثر زمانی است که می توان از یک طناب استفاده کرد (در بعضی از برنامه ها و یا صعودها) 2 سال برای استفاده منظم و هفتگی ، 1 سال برای استفاده بیش از یک روز در هفته .

روش جمع کردن طناب

برای جمع کردن (حلقه کردنطناب) روش های گوناگونی وجود دارد که 2 روش یک لا و دو لا آماده داده شود. ضمناً نحوه پرتاب طناب و چگونگی رعایت نکات ایمنی در هنگام پرتاب به کارآموز آموزش داده شود. تفهیم اهمیت گفتن کلمه طناب به کارآموز و رعایت جهت وزش باد، سرعت چرخش و پرتاب هنگام پرت کردن طناب 

نوار (تسمه ) Tape 

یکی از ملزومات کوهنوردی بوده و در موارد مختلف از آن استفاده می شود. از این موارد می توان به استفاده از آن در کارگاه ها و حمایت های میانی اشاره کرد. نوارها با توجه به عرض، طول، ضخامت، یک لا و دو لا بودن ، دارای مقاومت های گوناگونی هستند. 

کارابین Karabiner (uk), carabiner (us) , Biner, crab, Krab 

وسیله ای است فلزی، ساخته شده از آلیاژ آلومینیوم که برای اتصالات ابزار کوهنوردی مورد استفاده قرار می گیرد. کارابین در دو شکل عمومی D و گلابی به صورت های ساده یا پیچ دار ساخته می شود که هر کدام دارای کاربرد خاصی است. مقاومت کارابین (میزان وزنی که می تواند تحمل کند) به واحد کیلونیوتن بر روی بدنه آن نوشته شده است 

اجزای کارابین :

• بدنه اصلی • ضامن • فنر • سوزن • مهره و پیچ (در کارابین های پیچ دار) • کاربین ها از لحاظ شکل ظاهری و زاویه دهانه انواع گوناگونی دارند. هر یک از این انواع نیز کاربرد ویژه ای دارد.